المرسلات

پیام رسان ها: almorsalat@

المرسلات

پیام رسان ها: almorsalat@

المرسلات

۸ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «اصول فقه» ثبت شده است

 

 

 

 


✅✅مجموعه جلسات سیر تطور فقه و اصول شیعه (از زمان غیبت صغری تا مکتب امام خمینی (ره) )

🔰 حجت الاسلام سید محمد هاشمی

🔹ارائه شده برای طلاب مدرسه فیلسوف الدوله تهران در شهر مقدس قم/تیرماه 97

👈 تعداد جلسات: 18
💠💠💠💠💠💠
💢 مطالب مطرح شده در این جلسات

1. تبیین فلسفی ضرورت و نحوه پیدایش اصول و فقه
2. تاثیر فهم تطور تاریخی فقه و اصول در استنباط و ضرورت آن
3. بررسی ادوار مهم استنباط در تاریخ شیعه
4. تاثیر شیخ طوسی در تطور استنباط و شکل گیری فقه استدلالی
5. ابن ادریس حلی و شکستن هیمنه ی تقلید از گذشتگان و آغاز دوره جدید در پایان قرن ششم
6. نقش مکتب حله در استنباط در قرن هشتم
7. قرن دهم و یازدهم و تاثیر حاکمیت صفویه در فقه حکومتی
8. ظهور اخباری گری در قرن دوازدهم و افول صد و پنجاه ساله استنباط نزد شیعه
9. امین استرآبادی و استدلال او در انحصار حجج به کلام معصومین علیهم السلام
10 . مختصری از تفاوت نگاه اخباریون و اصولیون به استنباط
11. نهضت تولید جوامع روایی در قرن یازدهم و دوازدهم از برکات دوران اخباری گری (بحار، وسائل، وافی)
12. ظهور وحید بهبهانی در پایان قرن دوازدهم و شکست مکتب اخباری در کربلا و آغاز دوره ی جدید استنباطِ شیعی
13. شیخ انصاری و تجدید بنای استنباط با پی ریزی ساختار جدید در اصول فقه
14. آخوند خراسانی و شاگردان و تعمیق اصول فقه
15. نقش و میزان ورود فلسفه در استنباط پس از آخوند خراسانی
16. بررسی چند مورد از نقش فلسفه در ابواب مختلف اصول فقه پس از آخوند
17. بررسی میزان کارآمدی فقه و اصول موجود در حل مسائل جدید بشر
18. بررسی نظر شهید مطهری در الهام از شیخ طوسی برای حل مسائل جدید
19. اجمالی از راهگشا بودن نظام استنباطی امام خمینی در دوران جدید
20. رهیافتی بر توسعه فقه و حل مسائل علوم انسانی بر اساس نظرات استاد علی فرحانی (از مرحله ی موضوع شناسی تا استنباط)
💠💠💠💠💠💠


                                                           ◀️دانلود صوت جلسات ◀️
                                                                    


💠💠💠💠💠💠

 

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ بهمن ۹۷ ، ۰۰:۱۱



💢 علم اصول فقه، پلیس چهارراه استنباط

🔅کدام علوم و به چه مقدار در استنباط و اجتهاد دخالت دارند؟
🔅منظور از دستگاه استنباطی چیست؟

🔰استاد علی فرحانی

📌 بخشی از بیانات استاد در جلسه سوم از #پنجشنبه_های_مفتاح



                                      «بشنوید»



۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۵ بهمن ۹۷ ، ۲۳:۲۷

حجت الاسلام علی فرحانی در تدریس کتاب مناهج الوصول به بحث زوائد علم اصول فقه می پردازند. ایشان با توجه به تفکیک علوم آلی و علوم اصالی از یکدیگر به این پرسش پاسخ می دهند.

 

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۰ فروردين ۹۷ ، ۱۵:۴۲


تحول در علم اصول استاد علی فرحانی

✴️فصل سوم 


🔆ادراکات بشری در تقسیم اولی به دو دسته هست ها و بایدها تقسیم می شوند. مسایل مربوط به مبدا و معاد از شریف ترین مباحث دسته اول به حساب می آیند. ملاک سیر و سلوک فکری در این دسته برهان است؛ لذا بحث از این دسته را به فلسفه، کلام و یا عرفان احاله می دهند.

🔅اما نکته ای که معمولا کمتر به آن پرداخته می شود این است: از آنجا که مبدا قابل اعتماد در برهان یقینیات است و یقینیات نیز تابع شروط مذکوره در فن برهان می باشند و مبادی با چنین اوصافی (همچون دری کمیاب و) نسبت به هر مسئله ای در دسترس نیستند؛ لذا بسیاری از مسایل مبدا و به خصوص معاد از قلمرو برهان خارجند.

🔅قلمرو شهود نیز با وجود گستره ای افزون بر قلمرو عقل برهانی، باز هم اولا از پوشش کامل عاجز است و ثانیا غیر معصوم است، مگر با توزین توسط عقل و نقل. 

پس تنها راه در این موارد بهره گیری از شهود معصوم است که منبع آن کتاب و سنت خواهد بود .

🔆همانطور که اخذ "باید" از کلام وحی منوط به زبانشناسی مختص به خویش است رمزگشایی کلام معصوم در این عرصه هم به همان دلیل زبانشناسی خاص خود را می طلبد.

این عرصه از نظام اصولی تا کنون در هاله ای از ابهام قرار دارد و تا آنجا که در آثار مکتوب تفحص شده جز علامه طباطبایی (ره) در بعض موارد و آیت الله جوادی آملی به این مهم اشاره نکرده اند.

🔆ما اکنون در صدد بسط کلام در این عرصه نیستیم اما تذکر به این نکته را لازم میدانیم که قوانین سندی و دلالی جاری در عرصه متعارف به هیچ وجه در اینجا با حفظ قالب قبلی خود جاری نخواهند بود. از این جهت این عرصه راه طی نشده ای است که بالی به اندازه بال موجود از علم اصول را تشکیل خواهد داد .

❌این مختصری بود از بعض مواردی که نگارنده در طی تحقیقات خویش بدانها دست یافته، و الا هم تعداد این موارد بیش از مذکورات در این وجیزه است و هم بسط موارد مذکور و ذکر شواهد آنها از عبارات قوم به مجالی واسعتر احتیاج دارد.


پایان


🔰استاد علی فرحانی


#پای_درس_استاد 

#فقه_و_اصول 

#علوم_انسانی_اسلامی 


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ فروردين ۹۷ ، ۱۵:۴۷


تحول در علم اصول استاد علی فرحانی

✴️فصل دوم


🔆یکی از منابع احکام شرعیه، عقل است. مشهور اصولیین عقل را پذیرفته اند. حتی اخباریین نیز جز  مرحوم استر آبادی به احکام فطری عقل به نحو فی الجمله تصدیق کرده اند؛ اما مسئله حدود حجیت آن به شدت مورد اختلاف واقع شده، به طوری که بعضی از اهل فن، حجیت عقل را صرفا یک مسئله نظری و بدون ثمره عملی دانسته اند. بالاترین سعه را، قائلین به حجیت عقل عملی مطرح کرده اند.

🔆یکی از ابداعات برخی اصولیین طرح مسئله حجیت عقل نظری و اتصاف یقین بالمعنى الاخص به حجیت است. در صورت قبول این نظریه پای حجیت برای اولین بار به محدوده هست ها و ادراکات عقل نظری باز شده و زمینه برای طرح ریاضیات اسلامی و طبیعیات اسلامی علاوه بر علوم انسانی اسلامی بوجود خواهد آمد.

🔆پر واضح است که در این هنگام نظام قانونی بهره گیری از ادله لفظیه مربوط به این علوم، تبیین ویژه ای را می طلبد که تا به امروز در باب الفاظ اصول نه به جهت صغری و نه به جهت کبری مورد بررسی واقع نشده است.


💠💠💠


🔰استاد علی فرحانی


#پای_درس_استاد 

#فقه_و_اصول 

#علوم_انسانی_اسلامی 


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ فروردين ۹۷ ، ۱۵:۳۸

تحول در علم اصول استاد علی فرحانی


✴️ فصل اول 


🔅در علم کلام به اثبات رسیده است که بیان هر آنچه که در کمال انسان نقش ایفا میکند، از شئون وحی است. 

🔅بشر از پیش خود توان تشخیص صواب از ناصواب را ندارد - البته این به معنای نفی حجیت عقل نیست-.

🔅همانطور که در ادامه خواهد آمد و از آنجا که انسان بر بال افعال اختیاری به سوی کمال خویش پرواز می کند و به تعبیر علمی موضوع استکمال فعل اختیاری انسان بما هو انسان است - و این است سر اشتراک همه انسانها در تکالیف الهی - پس هر آنچه که مربوط به افعال اختیاری انسان است در محدوده وحی الهی بوده و به تعبیر دیگر هرجا که اثری از فعل اختیاری انسان باشد پای یک باید مقدس که به تشریع الهی باشد در میان است .

🔅از بیان فوق چنین به دست می آید که فقه (به معنای مجموعه بایدها) اختصاصی به فقه مصطلح که محدود به عبادات و معاملات مشهوره در کتب متداوله است ندارد، بلکه شمول او به شمول فعل استکمال ساز است.

🔅موضوع علوم انسانی به معنای وسیع آن فعل اختیاری انسان است. 

🔅توضیح آنکه: انسان شخصیتی دوساحتی است. در بعد فردی شخص او محط نظر است و اناطه ای به حضور دیگری نیست اما در بعد دیگر باز همان انسان است لکن از جهت ارتباطش با دیگران، و به عبارت دیگر انسان یک حیات فردی و یک حیات اجتماعی دارد. 

🔅علوم انسانی از جامعه شناسی و روانشناسی گرفته تا حقوق و علوم سیاسی و مدیریت و بقیه این علوم، همه به نوعی به کاوش و تقنین در یکی از این دو حوزه می پردازند.

🔅از آنجا که تقنین منحصرا شانی الهی است؛ پس آنچه در این علوم از سنخ حکم و باید وجود دارد مقدس و وحیانی است نه بشری با متد آزمون و خطا.

🔅در این مجال علم اصول که زبانشناسی کلام وحی است و متکفل بیان قوانین حاکم بر کلام معصوم؛ همانطور که خود را موظف به تبیین مقیاس استنباط فقهی با گستره کتاب الطهاره تا کتاب الدیات میدانست؛ امروز باید قوانین استخراج ضابطه مند سایر علوم انسانی را از متن دین فراهم آورد.


🔆البته این هدف بدون بازنگری همه جانبه در تمامی ابواب آن علم میسر نخواهد بود. به عنوان مثال کسی که مبنایش در حجیت اخبار آحاد آیه نبا و حجیت خبر عدل امامی است و حجیت را (به معنای اصولی و) یک جعل تعبدی می داند؛ تنها با روایاتی که إسناد آن توسط علمای قرون اولیه -مثلا تا زمان شیخ طوسی (ره) یا نهایتا محقق حلی (ره) - بررسی شده کار میکند و مبنای او در مسئله حجیت به طور عموم و اخبار آحاد به طور خاص، اجازه سیر به بیش از این گستره را به او نخواهد داد. 

🔆ناگفته پیداست که بسیاری از احادیث موجود در موسوعات حدیثی بجز وسائل الشیعه و مشابهات آن، چنین خصوصیتی را واجد نخواهند بود. این در حالی است که اگر مبنای او در حجیت، معنای لغوی آن باشد و برای شارع بنای تاسیسی در طرق و امارات قائل نشود؛ سپس از ادله حجیت اخبار آحاد ارجاع به یک طریقه عقلایی را که همان مبنای حجیت خبر موثوق به -و نه خبر الثقه - را استظهار کند؛ قول قدمای اصحاب برای او احدالامارات للوثوق خواهد بود نه طریق منحصر در حجیت. 

🔆حال اگر به این مطلب التفات کنیم که علوم انسانی جدید که محصول قرن ۱۸ و ۱۹ میلادی به بعد است، اموری مستحدث است؛ معلوم میشود که اینها نزد قدمای ما مطرح نبوده اند، طبعا بحث از ادله آنها هم صورت نگرفته، لذا عمده آن ادله نه در کتبی مثل وسائل الشیعه بلکه در ابواب پراکنده کتبی مثل بحارالانوار قرار دارند.

🔆 این ادله قهرا از شهرت قدمایی برخوردار نبوده به نوعی متصف به اعراض شده و با مبنای مشهور از گردونه استنباط خارج خواهند شد؛ رجوع به کلام علامه مجلسی در مقدمه بحار، گفتار فوق را روشن خواهد کرد.


ادامه دارد....


🔰استاد علی فرحانی


#پای_درس_استاد

#فقه_و_اصول

#علوم_انسانی_اسلامی



۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ فروردين ۹۷ ، ۱۵:۱۴

تحول در علم اصول استاد علی فرحانی



✴️مقدمه


🔹یکی از علومی که در مسیر استنباط احکام شرعی، نقشی بسزا و تاثیری شگرف دارد، به طوری که بسیاری از اهل نظر آنرا جزء رئیسی دانسته و استنباط را بدون آن امری غیر ممکن قلمداد کرده اند علم اصول فقه است . 

🔹این علم به استناد آثار به جای مانده از زمان حضور اهل بیت (علیهم السلام) مورد اهتمام بوده و بزرگان از اصحاب (رضوان الله علیهم) به تالیف در آن همت گماشته اند . 

🔹آثاری که از آل زراره و ابن ابی عمیر و خاندان آل نوبخت در این زمینه بر جای مانده خود گواه صادقی بر این مدعاست . 

🔹البته در این نوشتار ما به صدد بیان تاریخ علم اصول نیستیم بلکه غرض ما از بیان این مطلب وضوح ضرورت این علم از نخستین مراحل فکر فقهی شیعه است . 

🔹اکنون با گذشت قریب به ۱۲ قرن از آن زمان، ضرورت پرداختن به این علم از ابعاد دیگری نیز آشکار گردیده که بعضی از آنها اقتضای "باز تولید" این علم را نیز میرساند.

🔹در این نوشتار به طور اجمالی به بیان بعضی از این ابعاد میپردازیم .




#پای_درس_استاد 

#فقه_و_اصول 

#علوم_انسانی_اسلامی 



۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ فروردين ۹۷ ، ۱۶:۱۲


حجت الاسلام علی فرحانی؛ مشتق مناهج الوصول از امام خمینی





تدریس حجت الاسلام علی فرحانی، بحث مشتق از کتاب مناهج الوصول امام خمینی. در این ویدیو استاد جمع بندی کلی از دیدگاه امام خمینی (ره) از بحث مشتق در علم اصول فقه ارائه می دهند.
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۳ فروردين ۹۷ ، ۰۴:۲۸