تحول در علم اصول 4

✴️فصل سوم 

🔆ادراکات بشری در تقسیم اولی به دو دسته هست ها و بایدها تقسیم می شوند. مسایل مربوط به مبدا و معاد از شریف ترین مباحث دسته اول به حساب می آیند. ملاک سیر و سلوک فکری در این دسته برهان است؛ لذا بحث از این دسته را به فلسفه، کلام و یا عرفان احاله می دهند.

🔅اما نکته ای که معمولا کمتر به آن پرداخته می شود این است: از آنجا که مبدا قابل اعتماد در برهان یقینیات است و یقینیات نیز تابع شروط مذکوره در فن برهان می باشند و مبادی با چنین اوصافی (همچون دری کمیاب و) نسبت به هر مسئله ای در دسترس نیستند؛ لذا بسیاری از مسایل مبدا و به خصوص معاد از قلمرو برهان خارجند.

🔅قلمرو شهود نیز با وجود گستره ای افزون بر قلمرو عقل برهانی، باز هم اولا از پوشش کامل عاجز است و ثانیا غیر معصوم است، مگر با توزین توسط عقل و نقل. 

پس تنها راه در این موارد بهره گیری از شهود معصوم است که منبع آن کتاب و سنت خواهد بود .

🔆همانطور که اخذ "باید" از کلام وحی منوط به زبانشناسی مختص به خویش است رمزگشایی کلام معصوم در این عرصه هم به همان دلیل زبانشناسی خاص خود را می طلبد.

این عرصه از نظام اصولی تا کنون در هاله ای از ابهام قرار دارد و تا آنجا که در آثار مکتوب تفحص شده جز علامه طباطبایی (ره) در بعض موارد و آیت الله جوادی آملی به این مهم اشاره نکرده اند.

🔆ما اکنون در صدد بسط کلام در این عرصه نیستیم اما تذکر به این نکته را لازم میدانیم که قوانین سندی و دلالی جاری در عرصه متعارف به هیچ وجه در اینجا با حفظ قالب قبلی خود جاری نخواهند بود. از این جهت این عرصه راه طی نشده ای است که بالی به اندازه بال موجود از علم اصول را تشکیل خواهد داد .

❌این مختصری بود از بعض مواردی که نگارنده در طی تحقیقات خویش بدانها دست یافته، و الا هم تعداد این موارد بیش از مذکورات در این وجیزه است و هم بسط موارد مذکور و ذکر شواهد آنها از عبارات قوم به مجالی واسعتر احتیاج دارد.

پایان

🔰استاد علی فرحانی

#پای_درس_استاد 

#فقه_و_اصول 

#علوم_انسانی_اسلامی